Teamleren, een andere aanpak in het onderwijs

Lesson Study is effectief in Japan en de Verenigde Staten. Ook in Nederland werken steeds meer scholen met deze vorm van teamleren. De eerste resultaten zijn hoog, leerkrachten zijn enthousiast en de resultaten gaan omhoog. In deze nieuwsbrief bieden we meer informatie over deze werkwijze en delen teamleden van de deelnemende scholen hun eerste ervaringen. Tot slot nodigen we u uit voor de werkconferentie waarin u het succes van Lesson Study zelf kunt ervaren. Wat een verademing: na schooltijd een school binnenkomen en een groepje onderwijsmensen rond de tafel zien zitten die het hebben over lesgeven! Geen overige taken, maar bezig zijn met waar het echt om gaat in een school: leren van elkaar om de leerlingen beter onderwijs te geven. Teamleren brengt beweging, dynamiek en professionaliteit in de school. Lesson Study is eenvoudig in te zetten en is bruikbaar binnen iedere school, zowel vanuit het gezichtspunt van het management als vanuit de groepsleerkrachten.

Wat is Lesson Study? Lesson Study is een specifieke aanpak die in Japan en de Verenigde Staten resultaat oplevert. Het is een methodiek om de leerkrachtvaardigheden te verbeteren door gebruik te maken van wetenschappelijke kennis. Weten wat werkt, wat de specifieke aanpak in de klas moet zijn en wat de onderwijsbehoeften van de leerlingen zijn, komen allemaal aan bod. Voor je aan de slag gaat, stel je een groep Lesson Study samen. Zo'n groep bestaat uit 2 à 3 leerkrachten, een MT-lid en een IB-er. De groep Lesson Study werkt altijd volgens vastgestelde stappen: 1. Gezamenlijk voorbereiden van de les en het vaststellen van lesdoelen. 2. Uitvoeren van de les door één groepslid, één groepslid filmt en meerdere leden observeren. 3. Nabespreken van de les aan de hand van beeldmateriaal om de les te verbeteren. 4. Uitvoeren van de les met verbeteringen door een andere leerkracht. Ook deze les wordt samen voorbereid, gegeven en nabesproken. 5. Reflecteren op de werkwijze en presenteren van de bevindingen aan het hele team. Deze stappen worden verder toegelicht in deze video (5:28) waarin rekenexpert Henk Logtenberg meer uitleg geeft over het belang van Lesson Study.

Waarom is Lesson Study zo succesvol? De lespraktijk van de leerkracht staat centraal, dat is het uitgangspunt! Het is heel krachtig om samen voor te bereiden, uit te voeren en te evalueren. Van reflecteren leer je tenslotte het meest. Door dit met een groep in het hele team te doen, leren meerdere leerkrachten ervan. Lesson Study is daarnaast budgetvriendelijk. Het werkt volgens de expertise binnen het eigen team. Met als doel het versterken van leerkrachtvaardigheden en de professionalisering van het hele team. Uit een onderzoek van School aan Zet blijkt dat leerlingen een vooruitgang van 122% boeken tussen de Cito Rekenen M en E toetsen. Uit een ander evaluatieonderzoek van de Universiteit van Utrecht blijkt dat 80% van de leerkrachten zeer positief is over het gebruik van Lesson Study bij het verbeteren van instructievaardigheden bij rekenen.

De ervaringen op scholen: Een leerkracht: 'Meestal verwacht je bij een training meer didactiek en veel theorie. Bij Lesson Study is het omgekeerd. Je gaat eerst zelf aan het werk, daarna wordt er op je les gereageerd en het wordt aangevuld met theoretische kennis. Ik kan het nu veel beter plaatsen en het is lekker praktisch'. Een interne begeleider: 'Bij ons wilden wij al heel lang collegiale consultaties organiseren, maar dat kwam er niet van. Nu voelen we het als iets van ons allemaal. Er zijn steeds meer enthousiaste collega's en we willen het ook in de andere bouwen gaan invoeren. Het is goed om te zien of mijn aanpak wel of niet effectief is. Het geeft een heel goed gevoel om zo samen met je vak bezig te zijn!' Een directeur: 'En nu verder? We willen deze methodiek borgen in onze nascholing en professionaliseringsstructuur. Door Lesson Study zijn wij nu inhoudelijk en vanuit de werkvloer aan het leren! Dat maakt ons enthousiast en het niveau van het lesgeven gaat sterk omhoog. Voor mij als directeur betekent het dat ik een meer sturende en faciliterende rol krijg in het onderwijskundige proces. In mijn team is er een andere dynamiek. Er krijgt niet één leraar een observatie, maar het heeft effect op alle teamleden!'